BLOG
KATEGORİDEKİ DİĞER YAZILAR
Sabunlaşma sayısı, 1 gram yağı sabunlaştırmak için gereken potasyum hidroksitin (KOH) miligram cinsinden miktarını ifade eder. Sabunlaşma sayısı tayini, yağın ayarlı ve bilinen miktarda potasyum hidroksitle tamamen sabunlaştırılıp, ortamdaki kullanılmayan KOH, ayarlı asit çözelti ile titre edilmesi ile tespiti esasına dayanır.
Sabunlaşma sayısı tayini, sabit yağlar, uçucu yağlar, balsam, mum ve reçinelerde yapılır. Yağ içerisindeki sabunlaşan madde miktarı farmakope değerlerinin dışında ise yağda tağşiş yapılmış demektir. Bu nedenle yağların saflığının belirlenmesi açısından sabunlaşma sayısı tayini önemli bir parametredir.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Bitki Adı ile Anılan Yağlar Tebliği (Tebliğ no: 2012/29), Bitkisel Yağların Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri başlıklı ekinde (Ek 3), yağ çeşitlerine göre sabunlaşma sayılarını belirtmiştir.
Yağların sabunlaşma sayısı, yağ asitlerinin zincir uzunlukları, dolayısıyla molekül ağırlıkları ile ters orantılıdır. Yani uzun zincirli yağ asitlerinin esterleri olan yağların sabunlaşma sayıları, kısa zincirli olanlardan daha düşüktür.
Bütirik, kaproik, kaprilik, laurik asit esterleri olan tereyağında sabunlaşma sayısı yüksektir (225 – 250). Hindistan cevizi (255) ve hurma (245) yağları gibi bazı yağlar dışında, bitkisel yağların sabunlaşma sayısı 200’ün altındadır.
Sabunlaşma sayısı bilinen bir yağın yaklaşık molekül ağırlığı hesaplanabilir.
